Nieuwsbrief Dyslexie – maart 2025
Veranderingen in de additionele ondersteuning bij leesproblemen?
Zoals bij de meeste van jullie bekend is draait er in Lelystad een additioneel pakket aan ondersteuningsmogelijkheden om leerlingen met leesproblemen te helpen: via de leerkracht, via ouders, via teamgerichte verbeterafspraken, via de begeleiding van leerlingen zelf. Deze interventies worden uitgevoerd door de zorgaanbieders RID en Zien in de Klas (kijk op de website van POLD voor meer informatie over de interventies, klik hier). Nu gebeurt het wel dat leerlingen worden aangemeld voor leesondersteuning of voor onderzoek Ernstige Dyslexie (ED) terwijl het de school niet is gelukt om in de aanloop te realiseren wat nodig is (wat is nodig? Check ‘t op hier). In dat geval lijkt het niet altijd voldoende om alleen de leerling te gaan begeleiden. Dan is het duurzamer om als school zelf ook te leren hoe efficiënte leesondersteuning er uit ziet en hoe het leesdossier op orde te brengen is. Daarom zullen we in 2025 in dergelijke situaties dringend adviseren om gebruik van te maken van de andere interventies naast interventie 3. POLD zal in die gevallen met school communiceren. En natuurlijk kan de zorgaanbieder hier meer over vertellen.
Veranderingen in de vergoede dyslexiebehandeling?
Als er sprake is van ernstige dyslexie (ED), dan volgt een behandelingstraject van 48 weken. Dat is voor de meest hardnekkige problematiek niet voldoende. Als de behandeling al in groep 5 is afgerond, loopt de leerling in de bovenbouw regelmatig tegen knelpunten aan. Ook is het voor een aantal leerlingen een lange rit, die 48 weken. Daarom hebben we besloten om bij de leerlingen waar dit mogelijk is de behandeling wat meer uit te smeren. Daardoor kan de zorgaanbieder langer betrokken zijn, zeker als er iemand anders is die het inoefenen gedurende die periode handen en voeten kan geven. Pauzes zouden bijvoorbeeld 6 of 12 weken kunnen beslaan. Daarna zou er dan weer 12 weken behandeld kunnen worden door de zorgaanbieder. Dat gaat natuurlijk niet zomaar noch voor elke leerling. Maar als de zorgaanbieder denkt dat deze flexibele inzet voor de leerling effectief kan zijn, overlegt zij met ouders en school welke mogelijkheden en inrichting passend zou zijn voor deze leerling.
Ook landelijk wordt nagedacht over een andere inrichting van het stelsel van ED-zorg. We zijn als samenwerkende partners (zorgaanbieders, afgevaardigde ib’ers in de WAL, beleidsmedewerkers, gemeente Lelystad, POLD) gevraagd om mee te doen met een onderzoek, waarbij verschillende alternatieve vormen met elkaar worden vergeleken. Dit zal uiteraard niet ten koste gaan van de kwaliteit van de zorg aan leerlingen. Daarvoor staat de zorgaanbieder garant.
Tutorials voor ouders
Wat gebeurt er meestal als een kind maar moeizaam tot lezen komt? Dan volgt extra hulp in de klas en worden ouders ingelicht dat thuis extra geoefend moet gaan worden. Hoe ze dat thuis moeten doen of organiseren gebeurt meestal mondeling tijdens een oudergesprek. Voor een deel van de ouders is dat voldoende om thuis aan de slag te gaan. Bij een ander deel helpt het om de zorgaanbieder in te schakelen. Voor een aantal ouders is al die mondelinge en schriftelijke informatie lastig. Daarom hebben we nu een aantal tutorials voor ouders beschikbaar. Deze zijn gemaakt door de in het onderwijs bekende Meester Erwin (check je socials). Superkorte filmpjes voor ouders waarin praktische tips worden gegeven om met kinderen het lezen te oefenen. Deze filmpjes worden via de ib-ers verspreid en zijn te vinden op de website van POLD. In de loop van 2025 zullen meer filmpjes gemaakt worden voor andere leeftijdscategorieën. Bovendien wordt gekeken of ondertiteling kan worden toegevoegd.
Prevalentienorm ED
Hoe vaak komt ED nu eigenlijk voor in Nederland? En hebben we het dan over dyslexie of ernstige dyslexie? Als leerlingen in aanmerking komen voor vergoede dyslexiezorg, dan hebben we het over ernstige dyslexie. Dat wil zeggen dat de achterstand fors is en dat de leerling nauwelijks vooruitgaat ondanks gerichte extra inspanningen van het onderwijs. Ook is dan aantoonbaar een probleem met de klank-teken verwerving. Leerlingen die leesproblemen hebben maar niet tot deze groep behoren kunnen wel dyslexie hebben. Het feit dat er dyslexiezorg is maakt de afbakening van wie tot welke groep behoort ingewikkeld. Destijds is de zogenaamde prevalentienorm (hoe vaak het fenomeen zich voordoet) op ruim 4 procent gesteld, maar er worden inmiddels ook andere percentages gehanteerd. Dat vraagt om helderheid. Het Nederlands Kwaliteitsinstituut Dyslexie heeft wetenschappers gevraagd om te komen met een advies over de bandbreedte van het voorkomen van dyslexie. Naar verwachting wordt er voor de zomer meer bekend en zal POLD het onderwijs o.a. via deze nieuwsbrief informeren.
Leergang Leesspecialist
Meermaals is in de Werkgroep Aanpak Leesproblemen het belang van leesspecialisten besproken. Binnen de school zijn zij de experts op het gebied van lezen en leesondersteuning. Het zijn speciaal opgeleide leerkrachten, die structureel en van binnenuit werken aan het verbeteren van leesonderwijs en borgen van werkwijzen. De opleiding tot leesspecialist is een bestaande intensieve post HBO opleiding die door meerdere opleidingsinstituten wordt aangeboden. Maar de leden van de Werkgroep Aanpak Leesproblemen adviseerden om dit bij voorkeur verkort en lokaal door onze eigen zorgaanbieders te laten aanbieden om het toe te spitsen op de werkwijze Lelystad. En zo is het gegaan. RID en Zien in de Klas hebben de handen ineengeslagen en een gezamenlijke leergang ‘Leesspecialist’ ontwikkeld. Deze kan na de zomer van start. Er is vanuit de OKB-gelden begroot op deelname van een aantal leerkrachten. Van de eigen school wordt dan slechts een kleine bijdrage gevraagd. Als je hiervoor interesse hebt is het belangrijk om dit kenbaar te maken bij je directie en personeelsfunctionaris zodat er in de taakbelasting rekening mee gehouden kan worden.
Zie voor meer info onderstaande links:
https://zienindeklas.nl/2024/11/18/investeer-in-de-toekomst-word-leesspecialist/
RID Taal Rekenen | Leergang Leesspecialist – RID – Taal Rekenen